Przypuśćmy, że z magazynu materiałów budowlano-opałowych (czyli z żołądka) samochody dostawcze (krew) zabierają różnego rodzaju materiały, a między innymi drewno opałowe (glukozę). Drewno to zrzucają tylko do otwartych zsypów napotykanych po drodze domów (komórek organizmu). Jeżeli klapa zsypu jest zamknięta komórka nie otrzymuje potrzebnego jej opału (glukozy). Klapy zsypów glukozy do komórek otwierają dozorcy (cząsteczki insuliny). Kiedy brakuje dozorców (dostatecznej ilości insuliny), to klapy tych zsypów pozostają zamknięte.
Jeżeli trzustka wytwarza za mało cząsteczek insuliny, to glukoza (paliwo komórkowe) nie może się przedostać do wnętrza znacznej części komórek. Niewchłonięta przez komórki glukoza pozostaje w nadmiernej ilości we krwi (w samochodach dostawczych), a jej stężenie wzrasta .Z powodu braku glukozy komórki nie mają dostatecznej energii, aby należycie wykonywać swoje bardzo różnorodne funkcje. Glukozy brakuje zatem wewnątrz komórek – tam, gdzie jest ona pilnie potrzebna – a jej stężenie rośnie we krwi – tam, gdzie jest ona niepożądana, a nawet szkodliwa w zbyt wysokich stężeniach.
W zdrowym i sprawnie funkcjonującym organizmie nie dochodzi do nadmiernego stężenia glukozy. Wzrost stężenia glukozy we krwi jest bowiem odbierany przez trzustkę jako sygnał:
- aby wytworzyć więcej insuliny, a tym samym umożliwić komórkom jej wchłanianie
- i aby nadmiar niewchłoniętej przez komórki glukozy przetworzyć na glikogen (węglowodan nazywany cukrem zwierzęcym).
W wyniku obu tych procesów zbyt wysokie stężenie glukozy we krwi obniża się i powraca do normalnego poziomu między 80 i 100 mg/dm3.
Kiedy zdrowy człowiek wykonuje ciężka pracę fizyczną i zużywa dużo energii – a nie ma możliwości, aby się posilić i dostarczyć organizmowi odpowiednio zwiększonych porcji glukozy – organizm uzupełnia niedostatek glukozy rozkładając glikogen, który został wytworzony przez trzustkę w okresie nadmiernego stężenia glukozy we krwi.
Cukrzyca jako proces chorobowy pojawia się wówczas, kiedy trzustka nie jest w stanie wytworzyć tyle insuliny, aby po każdym posiłku zniwelować nadmierny przyrost stężenia glukozy we krwi.
Kontrolowanie cukrzycy typu 2 sprowadza się zatem do dwóch czynności:
- do pobudzania trzustki lekami w takim stopniu, aby wytwarzała ona dostateczną ilość insuliny;
- do przestrzegania diety cukrzycowej, czyli do takiego odżywiania się, aby organizm pacjenta otrzymywał wszystkie niezbędne składniki pokarmowe w dostatecznej, ale nie większej ilości, niż jest to konieczne.
Zasady diety cukrzycowej można sprowadzić do jednego zdania:
jedz, aby żyć – bo nie żyjesz po to, aby jeść i tyć.
W sytuacji, kiedy trzustka w ogóle nie wytwarza już insuliny (cukrzyca typu 1):
chory musi sam sobie wstrzykiwać insulinę w takiej ilości i w takim czasie, aby przy określonym odżywianiu się oraz trybie życia nie następowało ani niedocukrzenie, ani przecukrzenie.
Cukrzyca różni się od innych chorób przede wszystkim tym, że nie jest wyleczalna, ale mimo to można ją powstrzymać i kontrolować. Kontrolować cukrzycę, to znaczy starać się cukrzycę zatrzymać na zdiagnozowanym poziomie i nie dopuszczać do pogarszania się tego stanu.
Inne leki i inne dawki leków należy stosować przy niewielkiej niewydolności trzustki w wytwarzaniu przez nią insuliny, a inne, gdy niewydolność ta dochodzi do 30 %, 50 %, 75 %, 90 % czy nawet 100 % (cukrzyca typu 1). Każdy zatem przypadek cukrzycy wymaga innego leczenia. Im wyższy jest stopień niesprawności trzustki w produkowaniu insuliny, tym więcej uwagi chory powinien przywiązywać do swojego trybu życia i sposobu odżywiania się, aby móc utrzymywać cukrzycę pod swoją kontrolą.
Dobór leków oraz ich dawek w kontrolowaniu cukrzycy należy do wyłącznej kompetencji lekarza!
Natomiast kontrolowanie odżywiania się, czyli przestrzeganie właściwej dla danego stopnia schorzenia diety należy do kompetencji oraz obowiązków chorego. Stosowanie właściwej i skutecznej diety cukrzycowej
nie polega jednak na nakładaniu sobie bardzo surowych, a często i niepotrzebnych ograniczeń, ale na przemyślanym i zdrowym odżywianiu się.
Same tylko lekarstwa nie powstrzymają Twojej cukrzycy 